Sneller funderen op de Maaslijn: “Iedereen die ermee werkt is enthousiast over deze innovatieve techniek.”

Begin juni schreef Swietelsky geschiedenis op het Nederlandse spoor: voor het eerst pasten we de innovatieve buisfundatie toe, en wel op de Maaslijn. Eerder nam Ger Wuite ons al mee in het ontwerp en de voorbereiding. Dit keer legt hoofduitvoerder bovenleiding Ben Meerschaert uit hoe anders deze methode is. En waarom hij en zijn collega’s er met zoveel plezier mee werken.

Ben heeft net vier nachtdiensten achter de rug, waarin hij met zijn collega’s 69 buisfundaties heeft geplaatst. “Iedereen is hartstikke enthousiast over deze techniek”, vertelt hij. “Normaal doen we zo’n vijf traditionele fundaties per dienst. Nu kun je echt productie maken.”

Eerste toepassing op de Maaslijn vroeg om zorgvuldige voorbereiding

Toegegeven, voor Ben was het concept van de buispaal niet helemaal nieuw. “Ik kom uit België en daar werkten we al met de buisfundatie.” Toch vond hij die eerste paal op de Maaslijn nog best spannend. “We hebben natuurlijk veel vooronderzoek gedaan, met grondscans en raakvlakken met kabels en leidingen. En ook de krolmachinisten kregen opleiding om met de nieuwe Movax-machine te werken. Maar het intrillen van een buispaal is wel wezenlijk anders dan het plaatsen van een betonnen blok.”

“Een buis zit in tien tot twintig minuten in de grond”

Hoogfrequente trillingen met de Movax

Ben legt uit hoe een traditionele fundatie in zijn werk gaat. “We graven dan vooraf al een gat. En bepalen precies de juiste hoogte en diepte en maken het gat waterpas. Zodra het betonnen blok komt, is het een kwestie van optillen met de kraan en op aanwijzingen laten zakken. Daarna staat hij op zijn plek.” Hoe anders is dat bij de buisfundatie? “De Movax, die op de krol bevestigd zit, pakt de buis aan de zijkant vast. Vervolgens trilt hij die, met hoogfrequente trillingen, de grond in. Naarmate de buis verder de grond in gaat, grijpt de machine hem steeds wat hoger vast.” Het laatste stukje duwt de Movax de buis van bovenaf op zijn plek. Of, als dat niet lukt, komt er een hydraulisch blok aan te pas. “Uiteindelijk zit iedere buis zo met tien tot twintig minuten in de grond”, geeft Ben aan.

Millimeterwerk: precisie en monitoring bij plaatsing buisfundatie

Een groot verschil met de traditionele fundering zit in de bewegingsruimte bij het plaatsen. “Waar je de buis inzet, komt ‘ie ook. Je hebt maar zeer beperkte ruimte om bij te stellen als de buis eenmaal in de grond zit. Terwijl je bij het zakken van een betonnen blok nog wel wat kunt spelen om hem goed te zetten. Dat vraagt om constante monitoring, want je zit zomaar vijf centimeter uit het lood.” Hoewel de buisfundatie al bestond, zijn de geïntegreerde ankers een nieuwe toevoeging. “Onze leverancier freest delen uit de buis en plaatst daar ronde bussen in. In die bussen worden de ankers geplaatst voor de bovenleidingspaal. Die moeten dus ook precies op de juiste plek uitsteken.” Daarom volgt de krolmachinist op zijn scherm het intrillen constant. “En we hebben gelukkig altijd nog de vertrouwde rolmaat en waterpas”, lacht Ben. “Vertrouwen is goed, maar controle is beter.”

“Het risico op verzakkingen is vrijwel volledig uitgesloten”

Sneller funderen met minimale overlast: slimme keuze met lef

Zoals gezegd, maakt de buisfundatiemethode gebruik van een Movax met hoogfrequente trilling. “Daarmee werken we zo trillingsarm mogelijk, een vereiste in de directe omgeving van het spoor.” Hoewel de trilling kortstondig iets intensiever kan zijn, is de overlast volgens Ben minimaal doordat het werktempo hoog ligt. “Binnen enkele minuten is de installatie alweer tientallen meters verder.” Nog een belangrijk pluspunt: de buisfundatie reduceert het risico op verzakkingen tot vrijwel nul. “Dat is vooral belangrijk als je werkt in of nabij de druklijn van het spoor. Dan wil je absolute zekerheid over de stabiliteit van de ondergrond.”

Met in totaal tweeduizend fundaties op de planning zijn Ben en zijn collega’s nog regelmatig langs de Maaslijn te vinden. “Door de hoge productie, die we met deze methode halen, zie je het werk vooruitgaan. Dat is écht leuk. Het is mooi dat we voor dit project de stoute schoenen hebben aangetrokken en een snellere manier hebben gevonden.”

- Foto’s bij dit artikel zijn gemaakt door André Bouwfotografie.