Een primeur in het Friese Hurdegaryp, waar Haskoning, Boskalis Nederland en Swietelsky in opdracht van ProRail met behulp van Vibroflot-techniek geotextiel omhulde grindkolommen aanbrengen om de spoorbaan en spoordijk te verstevigen. Het is een bekend hoofdpijndossier voor ProRail: de spoordijk zakt langzaam in en de treinen rijden daar op de slappe ondergrond van klei en veen.
De ontwikkeling houdt in dat er enorme met grind gevulde kousen (kolommen) verticaal de grond in worden gebracht; als een fundering die de bodem stabieler en steviger maakt. Het resultaat is een duurzame innovatie waarbij het hele spoor- en baanlichaam verbeterd wordt zonder het spoor open te breken. Dit vindt nu dus plaats in bestaand spoor, met nauwelijks hinder en dat is bijzonder te noemen.
Champions League van de geotechniek
ProRail contracteerde een kenniscombinatie met daarin de bedrijven Haskoning, Swietelsky Rail Benelux en Boskalis Nederland om baanstabiliteit op een duurzame wijze drastisch te verhogen. De kolommen van grind vormen een nieuwe fundering voor de spoordijk en gaan verticaal de grond in tussen en naast de dwarsliggers van het spoor.
In Friesland zijn nu zulke grindkolommen geïnstalleerd onder het spoor. In de eerste week van augustus werd de laatste kolom aangebracht. “Daarna leg je de ballast terug en rijden de treinen er weer veilig overheen. De ingreep heeft minimale impact op het treinverkeer en we hebben de bodem voorzien van sensoren zodat we precies snappen wat er gebeurt in de ondergrond als er een trein overheen rijdt. Met die kennis verbeteren we onszelf weer. Je kunt wel zeggen dat dit geheel van ontwerp en uitvoering de Champions League van de geotechniek is”, aldus Jelle van der Zon, geotechnisch ingenieur bij Haskoning.
Duurzamer alternatief
“De oplossing met grindkolommen als funderingen in de spoordijk is aanzienlijk duurzamer dan de stalen damwanden die nu worden toegepast. En maatschappelijk gezien aantrekkelijker dan een oplossing op basis van steunbermen.” zegt Arjan Dirven, projectleider van Swietelsky. Het gebruikte ballastmateriaal (grind) verhoogt de stabiliteit van de spoorbaan. De combinatie van bedrijven ziet de inzet van hergebruikt ballastmateriaal als een kans om te verduurzamen. “Gecombineerde kennis van ontwerp, uitvoering en monitoring vormt de basis voor deze verdere ontwikkeling”, vult André de Lange, vanuit grondverbetering COFRA bij Boskalis Nederland betrokken aan.
De komende twaalf maanden volgt er een monitoringsfase. Als de resultaten positief zijn, kan deze techniek breder worden ingezet om verzakkende spoordijken en spoorbanen in Nederland toekomstbestendig te maken.
Bij vragen, voor meer informatie of een interviewverzoek: neem contact op met nicoline.mezger@haskoning.com en 06-33002133.
